آیا تا به حال در مورد بیماری آب سیاه چیزی شنیده‌اید؟ عوامل ابتلا به آن، علائم و درمان‌های آن را می‌دانید؟ در این مطلب قصد داریم به این موضوع بپردازیم که آب سیاه چیست؟ علائم، علل و راه‌های درمان آن به چه صورت است؟
آب سیاه یکی از بیماری‌های چشمی است که به منجر به مشکلات بینایی می‌شود. اگر شما هم در بینایی خود مشکل دارید و یا نگرانید دچار مشکلات بینایی شوید در ادامه همراه ما باشید تا به شناسایی این بیماری و راه‌های درمان آن بپردازیم.
فهرست محتوا
گلوکوم چیست؟
نام دیگری که پزشکان برای بیماری آب سیاه به کار می‌برند، گلوکوم است. گلوکوم به گروهی از بیماری‌های مربوط به چشم می‌گویند که سبب آسیب به عصب بینایی می‌شود و بینایی افراد را دچار مشکل می‌کند. این عارضه اغلب در اثر فشار بسیار بالا و غیرعادی به چشم به وجود می‌آید.
گلوکوم ممکن است در هر سنی برای افراد اتفاق بیفتد، اما معمولاً در افراد مسن بیشتر دیده می‌شود. در واقع می‌توان گفت این بیماری یکی از اصلی‌ترین علل نابینایی در افراد بالای 60 سال است.
متأسفانه اغلب انواع این بیماری هیچ علامت و نشانه هشدار دهنده‌ای ندارند و به حدی به شکل تدریجی پیش می‌روند که ممکن است تا زمانی که به مرحله حاد نرسد هیچ تغییر و مشکلی در بینایی احساس نمی‌شود. متأسفانه زمانی که افراد به‌واسطه این بیماری نابینا شوند امکان درمان وجود ندارد.
بنابراین لازم است افراد در دوره‌های زمانی معین مورد معاینه قرار گیرند و فشار وارده بر چشمانشان اندازه‌گیری شود. با انجام این کار می‌توان این بیماری را در مراحل اولیه تشخیص داد و به درمان پرداخت. چنانچه آب سیاه یا گلوکوم به موقع تشخیص داده شود می‌توان از نابینایی پیشگیری کرد و یا اثرات آن را به حداقل کاهش داد.
علائم بیماری آب سیاه چیست؟
این بیماری دارای انواع مختلفی است و علائم آن نیز بسته به نوع آن و اینکه در چه مرحله‌ای از بیماری هستید متفاوت است.
گلوکوم با زاویه باز
گلوکوم با زاویه باز نوعی از این عارضه است که دارای علائم زیر است:
- در بینایی نقاط کور تکه‌تکه در دید محیطی یا مرکزی و معمولاً در هر دو چشم به وجود می‌آید.
- در مراحل پیشرفته‌تر دچار دید تونلی می‌شوید.
گلوکوم حاد زاویه بسته
نوع دیگری از این بیماری گلوکوم حاد زاویه بسته است که علائم آن به این ترتیب است:
- درد چشم
- قرمزی چشم
- تاری دید
- سر درد شدید
- حالت تهوع و استفراغ
- دیدن هاله‌هایی اطراف چراغ‌ها
چنانچه آب سیاه درمان نشود در نهایت منجر به نابینایی می‌شود. با انجام درمان هم 15 درصد از افراد مبتلا به این عارضه در طول مدت 20 سال ممکن است حداقل بینایی یک چشم خود را از دست دهند.
علل بیماری آب سیاه چیست؟
همانطور که در بالاتر اشاره شد گلوکوم در نتیجه صدمه عصب بینایی به وجود می‌آید. این عارضه به‌تدریج موجب ایراد در عصب بینایی می‌شود و سبب می‌شود نقاط کوری در میدان دید افراد به وجود آید. این آسیب عموماً سبب می‌شود فشار در چشم شما افزایش یابد، اما علت آن هنوز برای پزشکان مشخص نیست.
این افزایش فشار ناشی از تجمع مایعی به نام زلالیه در چشم است که در داخل آن جریان می‌یابد. این مایع عموماً به‌واسطه بافتی در چشم به نام شبکه ترابکولار در جایی که قرنیه و عنبیه به هم می‌رسند تخلیه می‌شود.
در مواقعی که زلالیه بیش از اندازه تولید شود و یا نتواند به‌درستی تخلیه شود این مایع در چشم جمع می‌شود و سبب افزایش فشار به چشم می‌شود. دانشمندان طبق تحقیقاتی که انجام داده‌اند متوجه شده‌اند در برخی افراد این بیماری از طریق ژنتیک منتقل می‌شود و برخی ژن‌ها مستعد آسیب عصبی چشم‌ها و فشار بالا در چشم هستند.
انواع گلوکوم ها چند دسته هستند؟
گلوکوم دارای انواع مختلفی هستند که شامل موارد زیر است:
- گلوکوم یا آب سیاه با فشار طبیعی
- گلوکوم یا آب سیاه در کودکان
- گلوکوم یا آب سیاه رنگدانه‌ای
- گلوکوم یا آب سیاه با زاویه باز
- گلوکوم یا آب سیاه زاویه بسته
تشخیص گلوکوم به چه صورت است؟
در این مواقع پزشک متخصص سوابق خانوادگی شما را چک می‌کند و معاینه ای جامع از چشم شما انجام خواهد داد. برای تشخیص دقیق‌تر هم ممکن است چند آزمایش از شما گرفته شود که شامل موارد زیر است:
- اندازه‌گیری و بررسی میزان فشار داخل چشم‌ها (تونومتری)
- آزمایشات مربوط به تصویربرداری و آزمایشات آسیب‌شناسی عصب بینایی همراه با معاینه و بررسی چشم گشاد
- بررسی و معاینه مناطق از دست رفته در بینایی (آزمایش میدان بینایی)
- اندازه‌گیری و معاینه میزان ضخامت قرنیه (پاکیمتری)
- بررسی و معاینه زاویه زهکشی (گونیوسکوپی)
درمان‌های آب سیاه چیست؟
متأسفانه همانطور که پیش‌تر هم اشاره کردیم این بیماری دارای درمان خاصی نیست و نمی‌توان آن را کاملاً درمان کرد. با انجام معاینات منظم و درمان‌های که جلوتر به آنها اشاره می‌کنیم می‌توان از نابینایی جلوگیری کرد یا از میزان آسیب آن کاست.
قطره چشم
شروع درمان برای این بیماری با قطره چشم است. این قطره‌ها سبب بهبود روند تخلیه زلالیه از چشم می‌شود و این امر سبب می‌شود از فشار روی چشم کاسته شود. همچنین می‌تواند میزان تولید این مایع در چشم را کاهش دهد.
میزان استفاده از این قطره‌ها وابسته به این است که تا چه میزان باید فشار از روی چشم شما برداشته شود. قطره‌هایی که برای این بیماری تجویز می‌شود شامل موارد زیر است:
- پروستاگلاندین
- مسدودکننده‌های بتا
- آگونیست های آلفا آدرنرژیک
- مهارکننده های کربنیک انیدراز
- مهارکننده روکیناز
- عوامل میوتیک یا کولینرژیک
داروهای خوراکی
چنانچه قطره تجویز شده نتواند از میزان فشار چشم تا حد مورد نظر بکاهد امکان دارد پزشک به تجویز یک داروی خوراکی اقدام کند که این دارو عموماً یک مهارکننده کربنیک انیدراز است. این دارو دارای یک سری عوارض جانبی به این ترتیب است: افسردگی، سوزن سوزن شدن و گزگز دست و پا، تکرر ادرار، سنگ کلیه و ناراحتی‌های معده.
جراحی و سایر راه‌های درمانی
بیماری گلوکوم دارای روش‌های درمانی دیگری است که عبارتند از:
- لیزر درمانی
- جراحی فیلترینگ
- لوله‌های زهکشی
- جراحی گلوکوم کم تهاجمی
نتیجه‌گیری
در این مطلب در مورد اینکه آب سیاه چیست صحبت کردیم و علل، علائم، راه‌های تشخیص و در نهایت راه‌های درمانی آن را بازگو کردیم. متوجه شدیم این بیماری از دلایل اصلی نابینایی است و درمان کامل و 100 درصدی ندارد و تنها در مواقعی که زود تشخیص داده شود می‌توان اثرات آن را تا حدی کاهش داد.
۰ دیدگاه