آیا تا به حال در مورد جداشدگی شبکیه چشم چیزی شنیده‌اید و می‌دانید یکی از جدید‌ترین بیماری‌های چشمی است؟ شبکیه مهمترین عضو چشم است که وظیفه پردازش نور را به عهده دارد؛ بنابراین نقش خطیری در بینایی ما ایفا می‌کند.
از این رو در این مطلب قصد داریم در مورد این عضو جدی و جداشدگی شبکیه چشم صحبت کنیم تا ضمن آگاهی از چگونگی پیش آمدن این بیماری بتوانید مراقبت‌ها و درمان‌های لازم را انجام دهید. پس در ادامه همراه ما باشید.
فهرست محتوا
تعریف جداشدگی شبکیه
این عارضه یکی از مهمترین بیماری‌های بینایی است و زمانی که لایه‌ای در پشت چشم که وظیفه پردازش نور را دارد از بافت اصلی خود دور می‌شود، اتفاق می‌افتد.
زمانی که این مشکل پیش می‌آید چشم قادر نیست به‌درستی کار کند، بنابراین اگر فوراً درمان نشود ممکن است فرد بینایی خود را به‌طور کامل از دست بدهد. در این مواقع حتماً یا با پزشکتان تماس بگیرید یا سریعاً به اورژانس بروید.
علائم جداشدگی شبکیه چشم
زمانی که شبکیه جدا می‌شود درد خاصی در چشم به وجود نمی‌آید که از آن طریق بتوانید به این موضوع پی ببرید و حتی ممکن است هیچ هشداری دریافت نکنید، اما به‌طور کل علائم این بیماری به این ترتیب است:
- جرقه‌های نور
- وجود لکه‌ها یا نخ‌های کوچک در دید
- وجود تاریکی و پرده در دید به‌خصوص در طرفین یا وسط میدان دید
پارگی شبکیه
در راستای این بیماری شبکیه چشم شما ممکن است قبل از جدا شدن دچار پارگی شود. پارگی شبکیه چشم دارای علائمی مشابه با جداشدگی شبکیه است. چنانچه شبکیه چشم دچار پارگی شود، ممکن است مایع داخل چشم از زیر آن نشت کند و شبکیه را از بافت زیری خودش جدا کند. به این وضعیت جداشدگی شبکیه چشم گفته می‌شود.
در این حالت سریعاً به چشم پزشکی بروید؛ آنها قادر هستند با استفاده از لیزر آن را ترمیم کنند. چنانچه شبکیه به‌طور کامل جدا شود، به جراحی جدی‌تری برای ترمیم نیاز است.
علل و انواع جداشدگی شبکیه
جداشدگی شبکیه چشم دارای سه نوع کلی است که در ادامه به ذکر و تشریح آنها خواهیم پرداخت:
- رگماتوژن: رایج‌ترین شکل جداشدگی شبکیه رگماتوژن است که به‌واسطه پارگی شبکیه به وجود می‌آید. از مهمترین عوامل تاثیرگذار در این موضوع سن است، زیرا به مرور مایع زجاجیه که کره چشم را پر می‌کند از شبکیه دور می‌شود.
عوامل دیگری که می‌تواند منجر به این مدل از جداشدگی شبکیه شود عبارتند از نزدیک بینی، آسیب‌دیدگی چشم و جراحی.
- کششی: زمانی این نوع جداشدگی اتفاق می‌افتد که بافت اسکار روی شبکیه چشم کشیده می‌شود. عموماً علت این امر دیابت است، زیرا دیابت به رگ‌های خونی پشت چشم آسیب می‌رساند.
- اگزوداتیو: این نوع از جداشدگی هم زمانی رخ می‌دهد که مایع پشت شبکیه چشم جمع شده باشد، اما پارگی وجود ندارد. مایع شبکیه موجب دوری چشم از بافت زیری آن می‌شود. رایج‌ترین علل ابتلا به این نوع بیماری تورم و نشست رگ‌های خونی به‌علت التهاب، آسیب و یا دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن است.
عوامل خطر جداشدگی شبکیه چشم
مهمترین علت این عارضه به‌دلیل بالا رفتن سن است، اما عوامل دیگری هم وجود دارد که میزان ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند که در ادامه به ذکر آنها می‌پردازیم:
- نزدیک بینی شدید
- داشتن سابقه خانوادگی در جداشدگی شبکیه
- جراحی آب مروارید یا جراحت چشم
- رتینوپاتی دیابتی (رگ‌های خونی شبکیه به‌دلیل دیابت آسیب می‌بیند)
- انحطاط شبکه‌ای (نازک شدن لبه‌های شبکیه)
- جداشدگی خلفی زجاجیه (مایع زجاجیه در چشم از شبکیه دور شود)
تشخیص جداشدگی شبکیه
در این وضعیت چشم پزشک قطره‌هایی به شما می‌دهد که موجب می‌شود مردمک چشم گشاد شود سپس با استفاده از ابزار ویژه‌ای به معاینه چشم شما می‌پردازند تا متوجه شود شبکیه چشم شما جدا شده یا خیر.
درمان جداشدگی شبکیه چشم
این عارضه درمان‌های متعددی دارد که در ادامه توضیح می‌دهیم:
- لیزر یا انجماد: این دو روش در مطب چشم پزشکان در صورت تشخیص زودهنگام بیماری قابل انجام است و می‌توانند پارگی را در زمان سریع درمان کنند.
- رتینوپکسی پنوماتیک: این درمان مناسب پارگی‌های کوچکی است که به آسانی بسته می‌شوند. در این روش چشم پزشک یک حباب گاز کوچک را به مایع زجاجیه تزریق می‌کند. سپس به قسمت فوقانی شبکیه فشار می‌آورد تا پارگی را ببندد. برای اینکه این حباب در جای درستی از چشم بماند لازم است تا چند روز سرخود را در یک وضعیت خاص نگه‌دارید.
- سگک اسکلرال: در این روش پزشک یک نوار سیلیکونی را در اطراف سفیدی چشم می‌دوزد. سپس آن را به سمت جداشدگی یا پارگی شبکیه هل می‌دهد تا زمانی که بهبودی حاصل شود. این باند شکلی نامرئی دارد و دائماً متصل است.
- ویترکتومی: این روش مناسب پارگی یا جداشدگی بزرگ شبکیه است و آن را ترمیم می‌کند. در این حالت چشم پزشک حباب گاز یا روغن را با مایع زجاجیه جایگزین می‌کند. در این روش درمانی هم ممکن است نیاز باشد تا چند روز سرتان را در وضعیت خاصی نگه‌دارید.
خوشبختانه 80 تا 90 درصد عمل‌های مربوط به شبکیه چشم موفقیت آمیز بوده‌اند، اما در برخی موارد ممکن است نیاز به بیش از یک جراحی داشته باشید و چند ماه طول بکشد تا بینایی و سلامت خود را به‌دست آورید.
متأسفانه در برخی هم که دچار آسیب شدید شبکیه شده‌اند ممکن است بینایی به‌طور کامل بازنگردد. لازم به ذکر است شبکیه جدا شده به شکل طبیعی درمان نمی‌شود و باید مراقبت‌های پزشکی در سریع‌ترین زمان ممکن انجام شود تا بیشترین شانس را برای بهبود بینایی خود داشته باشید.
عوارض احتمالی
جراحی شبکیه هم مانند تمام جراحی‌ها ممکن است عوارضی به این ترتیب داشته باشد:
- خونریزی
- عفونت
- آب مروارید
- آب سیاه
نتیجه‌گیری
یکی از مهمترین اعضای چشم شبکیه است و خطرآفرین‌ترین اتفاق برای بینایی هم آسیب به شبکیه است. در این مطلب درمورد جداشدگی شبکیه چشم صحبت کردیم و متوجه شدیم علائم، موارد خطر، روش‌های درمان آن و عوارض احتمالی به چه صورت است.
۰ دیدگاه